Succes... eindresultaat of manier van leven?
In ons bestaan kunnen we sterk beïnvloed worden door de
notie van succes. Vaak beoordelen we iemand op deze manier, zeggend dat die-en-die
succesvol is. De wens tot succes is een drijvende kracht achter veel handelingen
en lijkt vaak een maatstaf te zijn voor waarde.
Wat is succes eigenlijk? Wat bestempelen we als meer of minder succesvol? Waaraan
meten we het af? Hoe beïnvloedt onze waarneming van succes het denken over
onszelf? In welke richting drijft het verlangen naar succes ons? Wat verwachten
we van succes? Is het een eindresultaat, iets wat je hebt en kunt bewaren, of
is het een proces dat naar een volgend proces leidt? Heeft het te maken met
verworvenheden, een carrière, met de hoogte van je bankrekening, of heeft
het te maken met beroemd zijn, met het bekleden van een hoge positie, of met
een gevoel van geluk en welbevinden?
Hoe
iemand zich voelt gaat vaak samen met hoe succesvol hij denkt te zijn. Dikwijls
is de norm waaraan de mate van succes wordt afgemeten afhankelijk van wat anderen
vinden. Vergelijking met anderen is het systeem waarmee we onze pogingen evalueren.
Op school is een succesvol kind degene met de hoogste cijfers, met de juiste
antwoorden, of de snelste hardloper, de hoogste springer, degene die de meeste
doelpunten maakt. Later is het de rijkste, de beroemdheid, degene met de beste
baan, de beste wetenschapper. Op praktisch ieder gebied van menselijk kunnen
is vergelijking met anderen de maatstaf voor succes en is er een wedstrijd gaande
om de prijs voor 'meest succesvol persoon'.
Dit is echter een kostbare notie van succes want het houdt in dat er altijd
veel meer mensen niet succesvol zijn dan wel. Immers, in een hardloopwedstrijd
met twintig kinderen is er slechts één succesvol. En als succesvol
zijn ons gevoel van welbevinden bepaalt en bepaalt hoe tevreden we met onszelf
zijn, dan wordt de prijs helemaal hoog, want gemeten naar de norm van het beste
van menselijke prestaties, zullen de meeste van ons in de middenmoot uitkomen
bij zo ongeveer alles wat we gedaan hebben en ooit nog zullen doen. Wat zou
kunnen betekenen dat de meeste van ons zich nooit echt goed over zichzelf voelen.
Is er een andere manier om te kijken naar wat succes is? In Webster's woordenboek
wordt het gedefinieerd als 'de goede of geslaagde afloop van een poging of streven'.
(vert.) Het is een interessant uitgangspunt. Het definieert niet het eindresultaat
als het succes, maar veeleer de afronding van een proces. En we weten allemaal
hoe lekker en tevreden we ons kunnen voelen als we iets doen wat we ons voorgenomen
hadden en het vervolgens verloopt zoals we hoopten of wilden: een klus afmaken,
een goed gesprek met iemand hebben. Als we iets van onze 'doe-lijst' kunnen
doorstrepen of iets bereikt hebben waar we naar streefden, of de dingen op een
fatsoenlijke manier en netjes gedaan hebben. We kennen dit en voelen ons vaak
uiterst goed en tevreden, zelfs al is het maar voor even.
Aforismen
- Succes is de verwezenlijking van een voornemen - niet het resultaat van een handeling, veeleer het begin.
- Succes leidt tot succes.
- Succes is te behoren bij de dingen van je keuze.
- Succes ligt in het vermogen te veranderen en aan nieuwe eisen te voldoen, wetende dat de successen van vandaag de wegbereider van een nieuw morgen zijn.
|
Deze manier van kijken legt niet de nadruk op een vooropgezet eindresultaat,
noch vergelijkt het het succes van de een met dat van de ander. Deze manier
van kijken maakt dat succes de uitkomst kan zijn van elke manier van proberen
of van elke handeling. Het maakt ook dat het succes van de een er heel anders
kan uitzien dan het succes van de ander. Dit is heel redelijk, want iedereen
is uniek en heeft zijn eigen verhaal, sterkten, zwakten en talenten, dus het
snijdt geen hout succes voor iedereen op dezelfde manier te definiëren.
Op soortelijke wijze is het soort succes van het individu verschillend, afhankelijk
van het stadium van zijn ontwikkeling. Het succes van de eerste stapjes op eenjarige
leeftijd, of het heel andere soort succes als je tien bent of het succes dat
je hebt als je 25, 40 of 60 jaar oud bent, succes blijft niet hetzelfde. Want
wat een succes is voor Jan als hij een jongen van tien is, is niet hetzelfde
als hij 25 is, zijn vaardigheden hebben zich enorm uitgebreid en daarom is zijn
gevoel voor 'geslaagd' en 'goed' ook anders. Het is verschillend al naar gelang
de leeftijd, de opgedane ervaring, ontwikkelde wijsheid en de verschillende
fysieke en mentale kracht in de veranderende levensfasen. Het gevoel van succes
lijkt zich voor te doen als men iets ten volle geprobeerd heeft, met het beste
waartoe men op dat moment in staat is.
Wanneer pogingen als succesvol te boek staan, dan geeft dat een gevoel van
tevredenheid en welzijn. Gevoelens van tevredenheid en welzijn zijn krachtige
drijfveren. En in die tevredenheid is er zelfbevestiging en goedkeuring van
wie je bent en wat je doet. Dit voegt toe aan het gevoel van eigenwaarde en
het zelfvertrouwen. En zo geeft het bouwen van successen de mogelijkheid de
resultaten van je pogingen aan jezelf toe te schrijven.
En dat kan met van alles en met grote of kleine dingen. Het kan overal en door
iedereen toegepast worden, door een kind, een leraar, een verpleegster, een
arts, een huisvrouw en of je nu een eenvoudige taak of een flink project tot
een goed einde brengt. Iemands succes is dat hij doet wat hij zich voorgenomen
heeft, met alles wat hij op dat moment te berde kan brengen.
De wet van de aantrekkingskracht zegt dat soort soort zoekt: succes schept
de mogelijkheid tot groter succes. Als je succesvol bent, ga je de volgende
kwestie te lijf met een hogere dunk van jezelf en met zelfrespect en zelfvertrouwen;
dat op zijn beurt haalt het beste in je naar boven en dit zorgt voor een goed
begin en vaak pakt het dan ook goed uit.
En dit brengt ons tot de vraag: hoe denken we over de zojuist succesvol afgeronde
taak?
Want het zou goed kunnen dat de volgende klus of het volgende project, het
volgende wat-dan-ook zich al aandient en het prettige en bevredigende gevoel
vliegt weer net zo snel het raam uit. Maar wat is er achtergebleven in degene
die net dat succes behaalde? Hoe denkt hij of zij daar nu over? Voegt het toe
aan de eigendunk?
Als het gevoel weg is, wordt er vaak op teruggekeken als iets onbelangrijks;
het wordt vergeten. In dat geval reduceren we het succes tot iets van generlei
waarde. Of het tegenovergestelde gebeurt, we blazen het succes op en het wordt
het nieuws van de dag dat iedereen moet horen. Deze twee reacties zijn de manifestatie
van een aspect van onze psychologie dat bijna bij iedereen voorkomt: ons minderwaardigheids-
en meerderwaardigheidsgevoel. Meestal voert een van tweeën de boventoon.
Maar hoe kun je denken over succes zonder het onder de mat te vegen dan wel
het buiten proportie op te blazen? Eén manier is om de trend van de kleine,
dagelijkse successen te zien, in plaats van alleen de grote en opvallende te
tellen. Want veel kleine successen geven samen het gevoel een succesvol leven
te leiden.
Hier is een eenvoudige oefening om je eigendunk te vergroten door waarde toe
te kennen aan je successen.
Elke avond voor je gaat slapen, ga je in gedachten over je dag en denk je na
over wat je die dag gedaan hebt. Terwijl je dat doet, zoek je de successen,
ook de kleine, de dingen die je als vanzelfsprekend beschouwt. Maak ze je bewust
en schrijf ze op zodat je ze aan jezelf kunt teruggeven.
Dit is misschien als een zandkorrel op het strand, maar door op deze manier
over succes te gaan denken, gaat het beeld dat je van jezelf hebt veranderen,
wordt je eigendunk groter en ontstaat een toenemend geloof gestalte te kunnen
geven aan je eigen leven. Het kan ook een verandering teweegbrengen in de manier
waarop je anderen benadert. Want de waardering, het respect en de acceptatie
van wie en wat je bent, is de waardering, het respect en de acceptatie waarmee
je anderen tegemoet treedt.
Anne Böhringer (D), Iet Veenland (NL) en Yvonne Briand Christensen
(DK)
top | TOPAZ Home | Template Netwerk |