 |
 |
Opvoeden en leren kan beter, menselijker , spannender, leuker!"...Het belangrijkste is dat we proberen ons in te leven in de wereld van de kinderen"De belevingswereld van kinderen is radicaal verschillend van de onze. Het is onze taak als ouders en begeleiders ons daarin te verdiepen en erop in te spelen met het beste van onszelf: onze kennis, levenservaring, aandacht, liefde en alle kwaliteiten die we tot onze beschikking hebben. Dat is de opvatting van Thea Kreeft (40) en Jeroen Brons (37), allebei ouders met een diepgaande belangstelling voor opvoeding en onderwijs. De laatste jaren hebben ze vrijwel al hun vrije tijd hieraan gewijd en niet zonder resultaat. Samen met andere ouders, onderwijzers en begeleiders van kinderen hebben ze zich verdiept in de natuurlijke ontwikkeling van het kind. Van meet af aan was duidelijk dat men de bevindingen ook in praktijk wilde brengen. Het begon met het regelmatig organiseren van activiteiten voor kinderen van verschillende leeftijden (met name voor kinderen tot 5 jaar). Later volgden ook workshops voor ouders.Inmiddels hebben ze een manier van werken ontwikkeld voor gebruik in kinderopvang die jonge levens wil helpen beter toegerust te zijn voor de wereld waarin zij tezamen met de volwassenen leven. Men heeft besloten om dit jaar kinderopvang volgens deze werkwijze te realiseren. Hiertoe hebben Jeroen en Thea met enkele vrienden een jaar geleden Stichting Matrijs opgericht. Thea en Jeroen vertellen over Stichting Matrijs,de workshops, hun ervaringen en hoe belangrijk voor hen persoonlijke ontwikkeling is,ook - en misschien vooral - in de omgang met kinderen. Neem bijvoorbeeld het ontwikkelen van je eigen kwaliteiten en het overdragen van die kwaliteiten aan kinderen... Kennis en kwaliteiten
Ik vroeg Thea en Jeroen meer te vertellen over hun ervaringen: hoe ondersteun je een kind bij het ontwikkelen van kwaliteiten? Thea: "We moedigen essentiële kwaliteiten zoals zelfvertrouwen en zelfrespect aan door de kinderen met respect te benaderen en hen veelvuldig te bevestigen in wat ze proberen te doen. Noodzakelijk hierbij is dat je precies aangeeft wat je wilt bevestigen. Als een kind een tekening laat zien zeggen we vaak uit gewoonte: 'dat is mooi'.Daar kan het niets mee en het wordt op dat moment naar ons idee niet serieus genomen. Als je wel goed gaat kijken kun je misschien iets zeggen over de precieze vormen of de heldere kleuren. Hierdoor zal het kind eerder gemotiveerd blijven om tekenen verder te ontwikkelen. De ontwikkeling van waarden begint al heel jong met de waardering voor het eigen lichaam en wat het allemaal kan en voor je doet. Je kunt uitdrukking geven aan die waarde door je lichaam goed te verzorgen, je tanden te poetsen en te gaan slapen als je moe bent. Een kind zal veel meer open zijn om iets te leren als het ook iets voelt of begrijpt van de waarde die eraan vast zit. We hebben ooit een kinderactiviteit gedaan rondom de waarde van spreken,waarin de kinderen 15 minuten lang door middel van gebaren moesten communiceren. Na afloop kon je duidelijk zien dat de kinderen, zo klein als ze waren, zich bewust waren van 'het kunnen praten' en hoe bijzonder dat eigenlijk is!" Jeroen: "Ik denk dat verschillende kwaliteiten actief worden op verschillende leeftijden. Een kind van twee kan weinig met het begrip 'geduld',een kind van vijf wel. Mijn dochter van vijf zou bezoek krijgen van een vriendinnetje en omdat ze er zich zo op verheugde, bleef ze om de vijf minuten vragen wanneer haar vriendinnetje nu eindelijk zou komen. Op dat moment kun je het kind vertellen over de kwaliteit van geduld, met name door voorbeelden te geven uit de natuur.Als je een bloembol in oktober in de grond stopt dan zul je de bloem pas zien in het voorjaar en in de tussentijd moet je voor de jonge plant zorgen en geduldig wachten." Golden Education Template
Een fundamentele gedachte in de filosofie van Stichting Matrijs is om zoveel mogelijk openheid naar verschillende onderwerpen in de kinderen aan te moedigen. Jeroen: "Om openheid aan te moedigen proberen we zo veelzijdig mogelijk te werken. Je kunt 'kanalen' in een kind openhouden door het op jonge leeftijd kennis te laten maken met onderwerpen waar het pas veel later formeel mee in aanraking komt. Een kind van vier kun je bijvoorbeeld iets over het begrip Pi vertellen, zonder dat het kind het hoeft te snappen. De kennis van het begrip Pi zal een brug slaan naar het moment waarop het kind met het vak wiskunde in aanraking komt. Of je kunt simpele zinnen in een vreemde taal spreken. Een kind van drie tot vier heeft een enorm absorptievermogen en zal het onderwerp 'opslaan' voor later. Voor onze kinderactiviteiten nodigen we verschillende volwassenen uit, zodat de kinderen iets kunnen opsteken van hun specifieke interessegebied. De ene keer is het muziek en een andere keer is het werken in de tuin en onlangs was het een middag met verhalenvertellers. De snelste manier om iets op te steken is door iemand met een passie voor dat onderwerp te ontmoeten. Wie kan er nu beter iets overdragen over het leven op de boerderij dan de boer zelf?" Thea: "Aanmoediging is ontzettend belangrijk. In simpele termen denken we dat elk kind de aanmoediging moet voelen dat het alles kan leren wat het echt wil. Een kind op een effectieve manier te kunnen aanmoedigen vraagt van de begeleiders dat ze de unieke aard van dat kind goed kunnen observeren". Ouders als leiders
Jeroen: "Begeleiden begint bij jezelf:hoe vrij ben je zelf en hoe benut je je mogelijkheden? Sla je dicht als iemand over wiskunde begint omdat je dat niet begreep op school? Zelf had ik niet meer gezongen sinds de basisschool omdat ik het idee had dat ik het niet kon. Toen ik ontdekte ik dat ik wel graag zong, ben ik er bewust mee aan de slag gegaan. Je hoeft geen Frank Sinatra te zijn zolang je er plezier in hebt. Kinderen zijn niet dom,ze pikken feilloos op wat je leuk vindt en waar je een hekel aan hebt en zullen dat vaak navolgen, met alle positieve en negatieve gevolgen van dien!" Thea: "In je rol als ouder moet je naar jezelf durven kijken. Wat we tegenkomen in de kinderen is een weerspiegeling van wat we erin gestopt hebben en dit geldt in hoge mate voor ouders. Bewust begeleiden van kinderen vraagt een bereidheid tot persoonlijke ontwikkeling. Veel van de waarden en normen die ikzelf heb, zijn aangeleerd doordat bepaald gedrag bestraft of beloond werd. Het waarom ervan begreep ik niet en daarom kon ik het niet waarderen. Nu vind ik het inspirerend te merken dat ik veel bewuster bezig ben met opvoeding en onderwijs. Het geeft me energie om iets in mezelf aan te pakken en vervolgens te zien hoe dit de omgang met kinderen verbetert. Wij vergeten vaak dat veel zaken die voor ons 'normaal' zijn,voor kinderen volstrekt niet normaal zijn. Hoe vaak zeg je niet tegen een kind:'doe eens gewoon' of 'doe niet zo gek' of 'wees eens lief', zonder uit te leggen wat je precies bedoelt en hoe het anders zou kunnen. Kinderen hebben naast kennis ook voortdurend heldere instructies en leiderschap nodig in het domein van waarden en normen. Waarom zou het niet steeds met vuile laarzen binnen stappen als het niets uitgelegd heeft gekregen over het belang en de waarde van een schoon huis? Wij vinden het uitermate belangrijk om kinderen die basiselementen mee te geven in de vorm van feiten en waarden waarmee ze zelf kunnen nadenken en opgroeien tot zelfstandig denkende en verantwoordelijke mensen". Stichting Matrijs
Thea: "Elke ouder is uiteindelijk de 'expert' voor haar of zijn kind en je hoeft niet perfect te zijn. Kinderen opvoeden is een enorme taak.Sommige dingen doen we intuïtief goed en in andere aspecten kunnen we groeien.Het belangrijkste is dat we ons blijven inleven in de wereld van de kinderen. Opvoeden en leren kan beter, menselijker, spannender, leuker en ik denk dat we met Stichting Matrijs iets te pakken hebben waar we in de toekomst heel veel mensen, grote en kleine, erg mee kunnen helpen". Wilt u in contact komen met Stichting Matrijs? Bezoek dan de website www.stichtingmatrijs.nl. Interview: Lotten Kärre |
| Copyright © 2001-2021 Template Stichting, alle rechten voorbehouden. |
Thea: 'We hebben gemerkt dat het verzamelen van kennis parallel moet
lopen aan het ontwikkelen van innerlijke kwaliteiten. Deze ontwikkeling zal
kinderen helpen zich gemotiveerd te voelen over hun leven en hun deelname in
de maatschappij.Kennis ligt in de wereld van vandaag voor het oprapen (denk
maar aan het Internet),kwaliteiten niet. Kennis zonder kwaliteit, of kennis
die niet is ingebed in waarden en normen,is als het verschil tussen een huis
en een thuis. Met name door de enorme nadruk die er tegenwoordig wordt gelegd
op kennis denk ik dat mensen zich onzeker kunnen gaan voelen. In onze interactie
met de kinderen leggen we bewust geen nadruk op resultaten maar meer op HOE
die resultaten tot stand zijn gekomen. Heeft het kind er moeite voor gedaan?
Heeft het iets nieuws geprobeerd? Heeft het iets over zichzelf geleerd? Heeft
het plezier gehad tijdens het doen? Leren doe je namelijk niet met het hoofd
alleen,maar met alles wat je in je hebt. Zó leren vergroot volgens ons
ook de intellectuele mogelijkheden'. 
Een belangrijke inspiratiebron voor Stichting Matrijs is de Golden Education
Template in Israël waar een groep ouders en onderwijzers hun visie over
opvoeding en onderwijs hebben omgezet in een curriculum voor een kinderdagverblijf
en een basisschool. Na vijf jaar zijn de resultaten van deze nieuwe vorm van
onderwijs volgens natuurlijke groeipatronen zeer uitzonderlijk. De kinderen
zijn gemotiveerd over hun leven,leren met enthousiasme omdat ze het onderwijs
als aantrekkelijk en waardevol ervaren. De deelnemers van Stichting Matrijs
gaan regelmatig naar Israël voor training,seminars en uitwisseling. Op
termijn gaat de groep ook een basisschool opzetten omdat men gelooft in de uitgangspunten
van de Golden Education Template.
Eerder spraken Jeroen en Thea over het ontwikkelen van kwaliteiten bij kinderen.
Wat betekent dit voor ouders en begeleiders, wat voor bagage hebben zij nodig
om die kwaliteiten over te dragen? En wat voor rol speelt de opvoeding die ouders
en begeleiders zelf hebben gekregen in hun jeugd? Stichting Matrijs verzorgt
workshops, waarmee men een proces van bewustwording en een discussie over opvoeding
en onderwijs in gang wil zetten. De workshops vallen onder de noemer 'Ouders
als leiders' en vinden plaats in een informele sfeer.
Jeroen: "I believe that each human is born with unlimited possibilities
and a range of unique talents. The question is how to recognise these talents
and release them into actuality. With the work of Matrijs we want to contribute
to a positive change in the world of tomorrow".